ساختمان‌ها، مراکز تجاری و پاساژهای ناایمن در هسته مرکزی شهر وجود دارد که مانند یک بمب ساعتی ممکن است جان همگان را با خطر روبرو کند که لازم است دادستان قم به‌عنوان مدعی‌العموم قبل هرگونه حادثه‌ای به موضوع ورود کند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فوری ایران جزو ۱۰ کشوری است که از نظر وقوع مخاطرات طبیعی و حوادث غیرمترقبه در بازده زمانی مختلف در کنار ۲۲۹ کشور دنیا، رتبه سوم آسیب‌پذیری را به خود اختصاص داده است که طبق آمارها هر ۵ سال یک بار یک زمین‌لرزه با صدمه‌های جانی و مالی شدید در کشور رخ می‌دهد.
لذا این می‌تواند زنگ هشداری به مدیریت شهری، نظام‌مهندسی و هم‌چنین دیگر دستگاه‌های اجرایی و حتی مردم باشد تا در زمینه ساخت‌وساز تنها به فکر بلندمرتبه سازی و یا زیباسازی ساختمان‌های خود نباشیم و قبل از هر چیز به شاخص «مقاوم‌سازی » بیشتر توجه نماییم .
در تقویم ملی وقتی به ۵ دی‌ماه می‌رسیم همه دستگاه‌های اجرایی، به فکر مانور و آموزش‌های مختلف در زمینه زلزله و حوادث طبیعی و غیرطبیعی می‌افتند و مسئولان هم پشت تریبون‌های خبری از ضرورت مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در برابر زلزله می‌گویند اما باید پرسید در عمل برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها چه تدابیری اندیشیده شده است؟ چرا با ساخت‌وسازهای ناایمن برخورد نمی‌شود؟
۵ دی‌ماه در تقویم رسمی کشور که سالروز فجیع‌ترین زلزله کشور در بم بوده به نام روز « روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات طبیعی» نامیده شده است تا تلنگری برای مسئولان و مردم برای آماده شدن در برابر حوادث طبیعی باشد.
شهرداری‌ها به‌منظور پاسخ به نیاز شهروندان و تأمین ایمنی آن‌ها، به تشکیل و تقویت واحد آتش‌نشانی و خدمات ایمنی پرداخته‌اند؛ که وظیفه این سازمان در ابتدا پیشگیری و در مرحله بعد مقابله با حوادث است که بی‌شک بدون تعامل و مشارکت مردم و دیگر دستگاه‌های اجرایی نمی‌تواند به وظایف خود جامه عمل بپوشد.
در قم که از کلان‌شهرهای مذهبی و از مقاصد مهم گردشگری است بازارها و پاساژهایی وجود دارد که حکم بمب‌های ساعتی را داشته و هر لحظه مستعد حادثه هستند و با توجه به هشدارهای آتش‌نشانی نسبت به اهمیت توجه به ایمنی این بازارها و پیشگیری از تکرار حوادثی چون پلاسکو و متروپل ولی هنوز اقدام قابل‌تأملی از سوی دست‌اندرکاران امر دیده نمی‌شود؛ غافل از اینکه اگر حادثه‌ای در این مراکز تجاری رخ دهد عمق فاجعه انسانی و خسارت‌های آن به مراتب بالاتر از پلاسکو و متروپل خواهد بود.
از سویی شهر قم از ساختمان ویلایی به سمت بلندمرتبه سازی و آپارتمان‌سازی رفته و این امر وظایف آتش‌نشانی را دو چندان کرده است از سویی بر اساس ضوابط ساختمان‌های بلند، وجود سیستم‌های اعلام یا هشدار حریق،سیستم‌های اطفا حریق که همان شلنگ قرقره‌ها معروف هستند، کپسول‌های آتش‌نشانی، درب‌های مقاوم حریق این‌ها از الزامات عمومی هستند که برای ساختمان‌های ۴ یا ۵ طبقه وجود دارد.
شناسایی ۸۰ نقطه ناایمن در قم
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری قم از وجود ۸۰ ساختمان ناایمن آن هم در هسته مرکزی شهر قم خبر داده است که این امر می‌تواند خاطرات تلخ حوادث ساختمان پلاسکو و متروپل را برای ما زنده کند.
ابراهیم معتمدی در یکی از جلسات گفته؛ از سوی وزارت کشور تکالیفی برای مجموعه‌های مسئول در این حوزه مشخص شده است و با توجه به اتفاقاتی که در چند سال گذشته پس از حادثه پلاسکو رخ داد، با همکاری مجموعه‌های شهرداری، آتش‌نشانی و سازمان نظام‌مهندسی حدود ۸۰ ساختمان ناایمن در قم شناسایی‌شده است.
وی خاطرنشان کرد:  مقرر شد کمیته‌ای متشکل از شهرداری، سازمان آتش‌نشانی و سازمان نظام‌مهندسی تشکیل شود که دبیرخانه این کمیته بر عهده اداره کل راه و شهرسازی است که ۸۰ نقطه ناایمن که در فاز نخست شناسایی‌شده بود، با توجه به بخشنامه‌ها و چک لیست‌ها مقرر شد که وضعیت آن‌ها در دو هفته تعیین تکلیف و در سامانه مربوط به وزارت کشور بارگذاری شود.
این خبر مرتبط به مرداد سال ۱۴۰۱ است و حال باید پرسید وقتی این ۸۰ منطقه ناایمن شناسایی شد پدافند غیر عامل، اداره بحران و هم‌چنین سازمان صمت و غیره برای این مراکز تجاری، پاساژها و ساختمان‌های ناایمن که بسیاری از آن‌ها به عنوان مسافرخانه و یا هتل در مرکز شهر گردشگران داخلی و خارجی از آن استفاده می‌کنند چه تدابیری داشتید؟
برای بررسی اقدامات صورت گرفته از سوی کمیته بررسی اماکن ناایمن که از سوی وزارت کشور مکلف شده و دبیرخانه آن در راه وشهرسازی تشکیل یافته سراغ دبیر این کمیته رفتیم و جویای اقدامات شدیم.
کمیته ضمانت اجرایی ندارد ومنتظر اصلاحیه بخشنامه هستیم
دبیر کمیته بررسی ساختمان‌های ناایمن اداره کل راه وشهرسازی قم می‌گوید: ما ۸۰ نقطه را شناسایی و به شهرداری تکلیف کردیم که موارد را بررسی و اخطار دهد ۲۰ نقطه از این ۸۰ نقطه حساس‌تر و خطرناک‌تر بوده وتکلیف شده شهرداران مناطق اخطارهایی به مالکان داده تا نسبت به مقاوم‌سازی اقدام کنندکه این مالکان از بخش خصوصی هستند.
ابوالفضل علیخانی در پاسخ به اینکه با گذشت یکسال از ابلاغ بخشنامه چرا هنوز اقدامی صورت نگرفته بیان می‌کند: ما در زمینه اجرا با توجه به وجود مالکان خصوصی ضمانت اجرایی نداریم و کمیته در اجرا اختیاراتی ندارد.
به گفته وی؛ شهرداری تذکراتی داده اما ضمانت اجرایی نداریم بخشنامه برای پاره‌ای اصلاحات به وزارت کشور ارجاع شده ومنتظر اصلاحیه هستیم .
وجود ۲۴ ایستگاه آتش‌نشانی در مناطق مختلف شهر قم
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قم با اشاره به پوشش بالا و مطلوب آتش‌نشانی کلانشهر قم می‌گوید: آتش‌نشانی قم با توجه به فعالیت ۲۴ ایستگاه آتش‌نشانی در مناطق مختلف کلانشهر قم برای پیشگیری و مقابله با حوادث کل مناطق را تحت پوشش خود قرار داده است از سویی در حالی که میانگین زمان رسیدن به حادثه در استاندارد جهانی ۴ دقیقه است آتش‌نشانی قم با ۳ دقیقه ونیم ، کم‌ترین زمان رسیدن به حادثه را داریم.
علی زندیه می‌افزاید: ما دارای به روز ترین تجهیزات هستیم و تجهیزات ما مطلوب و استاندارد است نیروی انسانی که جذب آتش‌نشانی شده جزو مجرب‌ترین نیروی انسانی است و برای ارتقای سطح دانش و تجربه آن‌ها دوره‌های مختلف آموزشی را داریم و حتی آموزش‌های برون سازمانی برای مدارس، درمانگاه‌ها و ساختمان‌ها و مجتمع‌های مختلف مسکونی و تجاری به صورت رایگان آموزش‌هایی را برگزار می‌کنیم.
معضل بلندمرتبه سازی در قم
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قم عنوان می‌کند: متأسفانه اغلب ساخت‌وسازها شامل نقشه اجرایی می‌شود و نقشه مصوب با تغییراتی اجرا می‌شود که سعی کردیم برای رفع این معضل از طریق بازدیدهایی که در زمان اجرا صورت می‌پذیرد این مشکل حل شود مهم‌ترین دغدغه سازمان آتش‌نشانی قم بلندمرتبه سازی در سطح شهر است و علاوه بر آن وجود مراکز تجاری، اصناف و صنایع غیر ایمن است.
زندیه بیان می‌کند: تعداد حریق و حوادث در سطح شهر با خسارت جانی و مالی بسیاری این نوع ساختمان‌های ناایمن به همراه دارد و لازم است اتاق اصناف و سازمان صمت برای ارتقای سطح ایمنی این ساختمان‌ها همکاری کند؛ به‌منظور پیشگیری از وقوع حادثه در خدمت شهروندان هستیم تا علاوه بر بازدیدهای دوره‌ای،در صورت مشاهده هرگونه موارد ناایمن به سازمان آتش‌نشانی اطلاع دهند تا در اسرع وقت کارشناسان سازمان به محل مراجعه و موارد ایمنی را بازدید کنند و در صورت نیاز مشاوره‌های لازم را انجام شود تا از حوادث جلوگیری کنیم.
بهره‌برداری از ساختمان‌ها بدون پایان‌کار غیرقانونی است
امین مقومی با اشاره به سالگرد واقعه زلزله بم و جان باختن تعداد قابل توجهی از مردم این شهر در اثر ویرانی‌های ناشی از زلزله اظهار کرد: کشور ما زلزله‌خیز است و هرچند وقت یک‌بار شاهد وقوع این پدیده هستیم که البته در سالیان اخیر به دلیل پیشرفت‌هایی که در حوزه مهندسی و صنعت ساختمان صورت گرفته، خسارت‌های جانی ناشی از زلزله بسیار کاهش‌یافته؛ هرچند که جان باختن حتی یک نفر از هم‌وطنان در این‌گونه حوادث نیز زیاد است.
وی با اشاره به مأموریت‌های سازمان نظام‌مهندسی ساختمان در امر ساخت‌وساز گفت: بر اساس ضوابط و دستورالعمل‌های ابلاغی این سازمان در سه عرصه طراحی، نظارت و اجرا دارای وظایفی است و مهندسان ناظر موظف هستند در طی اجرای عملیات ساختمانی گزارش‌های مرحله‌ای را به مراجع صدور پروانه ارائه کنند تا در صورت بروز تخلف در راستای رفع آن اقدام شود.
آحاد جامعه نسبت به ساخت بنای مستحکم و مقاوم مطالبه دارند
رئیس سازمان نظام‌مهندسی ساختمان استان قم بیان کرد: در سالیان گذشته تلاش شد تا اهمیت موضوع ایمنی و استحکام بنا برای مردم تبیین و به فرهنگ عمومی تبدیل شود که خوشبختانه امروز آحاد جامعه نسبت به ساخت بنای مستحکم و مقاوم مطالبه دارند و امروز باید تلاش شود تا به موضوعاتی در مراحل نازک‌کاری، معماری و تأسیسات و بخش‌های داخلی ساختمان توجه لازم صورت گیرد و اصول ایمنی در آن رعایت شود
وی با اشاره به اینکه متأسفانه مشکلی که امروز وجود دارد، بهره‌برداری از ساختمان‌ها بدون دریافت پایانکار است افزود: موضوع پایانکار کار ساختمان‌ها بسیار مهم است و اگر ساختمانی پایانکار نداشته باشد؛ سکونت در آن غیرقانونی است و ممکن است تبعاتی برای ساکنین به دنبال داشته باشد.
مقومی بیان کرد: متأسفانه دریکی از مجتمع‌های مسکونی در شهر قم که افراد بدون دریافت پایانکار ساکن شده بودند با بروز حادثه ناشی از عدم رعایت موارد ایمنی، شاهد جان باختن تعدادی از شهروندان بودیم که این حادثه اهمیت دریافت پایانکار به‌منظور رفع نواقص ساختمان قبل از سکونت را نشان می‌دهد.
وی در ادامه بیان کرد: اگر در ساخت‌وساز از افرادی که دارای صلاحیت‌های لازم باشند استفاده شود؛ این افراد در صورت بروز حادثه می‌بایست پاسخگوی عملکرد خود باشند و متأسفانه یکی از چالش‌های عرصه ساخت‌وساز در استان قم دخالت افراد فاقد صلاحیت در ساخت‌وساز است که شهروندان باید از مجریان ذیصلاح استفاده کنند.
شهروندان در نقل و انتقالات ساختمانی شناسنامه فنی و ملکی را از فروشنده مطالبه کنند
رئیس سازمان نظام‌مهندسی ساختمان استان قم با بیان اینکه صدور شناسنامه فنی و ملکی از سوی سازمان نظام‌مهندسی ساختمان صورت می‌گیرد افزود: شناسنامه فنی و ملکی ساختمان سندی است که حاوی اطلاعات فنی و ملکی ساختمان بوده و انتظار داریم تا شهروندان در نقل و انتقالات ساختمانی این شناسنامه را مطالبه کنند تا از کیفیت و مشخصات ساختمانی که خریداری می‌کنند مطلع شوند چرا که در این شناسنامه چگونگی رعایت مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرسازی و نیز ضوابط کیفیت فنی ساختمان قید می‌گردد.
وی بیان کرد: اگر ساختمانی پایانکار داشته باشد در این صورت در حوزه نگهداری و بیمه ساختمان نیز می‌توان اقداماتی انجام داد و موضوع الزامی شدن دریافت پایانکار قبل از سکونت نیازمند هماهنگی بین دستگاه‌های متولی امر ساخت‌وساز است.
مقومی ابراز کرد: برخی از ساختمان‌های قدیمی نیز در شهر قم وجود دارند که نیازمند مقاوم‌سازی هستند و مالکان می‌توانند با مراجعه به سازمان نظام‌مهندسی ساختمان از خدماتی که در این بخش و توسط مهندسان خبره ارائه می‌شود استفاده کنند تا در صورت بروز حادثه ساختمان آن‌ها از آسیب در امان بماند و دچار حداقل خسارت‌ها شود.
وی در ادامه با بیان اینکه یکی از موضوعات مهم دیگر در عرصه اجرا، استفاده از مصالح ساختمانی استاندار است افزود: به دلیل گستردگی ساخت‌وسازها در سطح استان قم، کنترل استفاده از مصالح استاندارد ساختمانی دشوار است و اگر شهروندان از مجریان ذیصلاح استفاده کنند در این صورت موضوعاتی همانند استفاده از مصالح استاندارد در راستای افزایش عمر و کیفیت ساختمان ملاک عمل قرار می‌گیرد.
رئیس سازمان نظام‌مهندسی ساختمان استان قم با بیان اینکه بعد از حادثه پلاسکو و متروپل حساسیت‌ها نسبت به کیفیت و مقاوم بودن ساختمان‌ها به‌خصوص مجتمع‌ها افزایش پیداکرده است افزود: بر اساس دستورالعملی که از وزارت کشور به استان‌ها ابلاغ شده بود؛ شناسایی مجتمع‌های غیر ایمن در استان قم در دستور کار قرار گرفت و این امر صورت گرفت و هم‌اکنون فهرست این بناها مشخص است اما این اقدام کافی نیست و باید اقدامات جدی در عرصه عملیاتی در یک بازده زمانی مشخص صورت گیرد و هیئت‌امنای این مجتمع‌ها باید اقدامات لازم در زمینه مقاوم‌سازی انجام دهند.
پردیسان آنلاین در راستای رسالت خبری خود تاکنون چندین گزارش تهیه نموده است تا مدیران ودستگاهها را نسبت به این خطر هشدار دادیم ولی تاکنون اقدام عملی صورت نگرفته است حال با این تفاسیر واینکه ساختمان‌های ناایمن مانند بمب ساعتی هسته مرکزی شهر قم را احاطه کرده است دادستان قم به‌عنوان مدعی‌العموم در راستای حفاظت از امنیت شهروندان لازم است قبل از تکرار حادثه پلاسکو ومتروپل اقدامی را انجام دهند.

انتهای خبر/