سرازیر شدن فاضلاب‌های خانگی به جوی‌های سطح شهر باعث ایجاد آلودگی‌های به‌ویژه متصاعد شدن بوی نامطبوع شده و ساكنان را به ستوه آورده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فوری فاضلاب شهری شامل عوامل بیماری‌زا مثل باکتری، ویروس، انگل، قارچ و…، جامدات معلق، مواد آلی تجزیه‌پذیر، مواد آلی تجزیه‌ناپذیر و… است که ضررهای جبران‌ناپذیری به افراد در معرض فاضلاب می‌زند. بوی ناشی از فاضلاب شهری منجر به آلودگی هوا نیز می‌شود.

با تجزیه فاضلاب درون چاه توسط باکتری‌ها، گازهایی ازجمله متان، آمونیاک و غیره تولید می‌شود که به آن‌ها گازهای سپتیک می‌گویند. این گازها سمی بوده و می‌توانند در غلظت‌های بالا به سیستم تنفسی آسیب وارد کنند و سبب مرگ‌ومیر شوند، اما در غلظت‌های پایین‌تر، بوی بد این گازها که از طریق لوله‌های فاضلاب پراکنده می‌شوند، استشمام می‌شود.

این مساله علاوه برمسائل زیست‌محیطی و بهداشتی که به وجود می‌آورد ایجاد مزاحمت برای ساکنین محلات داشته که باید بدین مساله توجه ویژه‌ای صورت گیرد و به این افراد تذکرات لازم را داده و اعمال قانون گردد، چراکه این آب‌های خاکستری، یقیناً سلامت شهروندان مخصوصاً کودکانی را به خطر انداخته و چهره شهر را زشت می‌کند.

ساعت حدود ۱۲ است. وارد مغازه کبابی به نسبت بزرگی می‌شوم. باب گفتگو با مرد میان‌سال صاحب مغازه را باز می‌کنم و از او درباره فاضلاب‌های داخل جوی آب‌ها می‌پرسم و پاسخ می‌شنوم: بیشتر منازل مسکونی در این منطقه اتصال و هدایت آب به شبکه فاضلاب شهری را انجام نداده‌اند، و متأسفانه بوی آزاردهنده همه شهروندان را آزار می‌دهد.

موش و سوسک‌های چاهی مشکلی دیگر است که سر از جوی و حتی خانه‌های اهالی و مغازه کسبه درآورده است. این گله ماشاءا… بذرافشان است که در این خیابان قصابی دارد. پیرمرد می‌گوید: شاید این اوضاع به‌دلیل محیط نمور و تاریکی است که برای آن‌ها مهیا شده است.

او که ۶ سال است در این محله کاسبی می‌کند، به‌شدت از شرایط موجود و بوی بد فاضلاب در محدوده نیروگاه گله‌مند است و از مسئولان می‌خواهد تدبیری برای این معضل بیندیشند.

هزینه زیاد اتصال و لوله‌کشی

وارد یکی از کوچه‌های فرعی خیابان توحید می‌شوم. آب شیری‌رنگ در جوی سیمانی با سرعت روان است و برنج‌های ته‌نشین‌شده در کف جوی نمایان است. رد آب را که می‌گیرم، به لوله‌ای می‌رسد که از خانه‌ای به جوی بیرون خیابان کشیده شده است.

جوانی که جلوی درب ایستاده است، خود را مستأجر ملک معرفی می‌کند و می‌گوید: ۵ سال است در این محله ساکن است، اما نه مالک قبول می‌کند هزینه حفاری و لوله‌کشی را بپردازد و او توان پرداخت داشته است.

قانونی برخورد شود

وسط تمام کوچه‌های فرعی جوی آبی به چشم می‌خورد. از بیشتر خانه‌ها لوله‌ای از زیرزمین به جوی کم‌عمق و سطحی راه‌یافته است. زنی میان‌سال که کنار یک مغازه بقالی کوچک ایستاده است، به آب کف‌آلودی که از لوله مقابل خانه همسایه خارج می‌شود، اشاره می‌کند و می‌گوید: ببینید! حتی از بعضی خانه‌ها آب کثیف حمام هم به بیرون هدایت‌شده است. بهانه‌شان هم نداشتن پول برای لوله‌کشی و اتصال به سیستم فاضلاب است. خانه‌هایی چهل‌پنجاه‌متری که فقط یک چاه برای سرویس بهداشتی دارند و بقیه آب کثیف و آلوده منزل به بیرون هدایت می‌شود.

صفورا خانم هم که خانه‌اش تا  خیابان اصلی ۳۰۰ متر فاصله دارد، از بوی بدی که شب‌ها بیشتر می‌شود، گله‌مند است و اعتقاد دارد باید برای آسایش اهالی با متخلفان برخورد شود: باید با کسانی که به هدایت فاضلاب منازل به کوچه و خیابان اقدام می‌کنند، برخورد شود. زیرا این کار اجحاف در حق شهروندان قانون‌مدار است.

یکی دیگر از شهروندان دراین‌باره به خبرنگار ما می‌گوید: وجود آب‌های راکد در کانال و شناور بودن زباله در آن محل باعث تجمع موش و حشرات موذی شده و مشکلات زیست‌محیطی ایجاد کرده است.

حسین صادقی ادامه می‌دهد: در فصل تابستان و تعطیلی مدارس باعث می‌شود کودکان و نوجوانان برای گذران اوقات فراغت در کنار این جوی آب به بازی بپردازند و در معرض انواع بیمارها و تهدیدهای جدی قرار گیرند.

رضا بیگلری یکی دیگر از شهروندان گفت: مشکلات این جوی‌های آب تمام‌شدنی نیست طوری که خانواده‌های ساکن در محل به‌رغم استفاده از موش بست و درزگیرهای مختلف بازهم از وجود حشرات و حیوانات و معضلات و آلودگی‌های کانال رنج می‌برند.

وی افزود: مسئولان شهرداری برای انجام لایروبی به این محل مراجعه می‌کنند و جوی‌های آب را تمیز می‌کند ولی بعد از گذشت مدتی دوباره وضع به روال قبل برمی‌گردد.

شرکت آب و فاضلاب متولی جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب خانگی است که شبکه‌های جمع‌آوری و انشعاباتی که منتهی به منازل مشترکین می‌گردد، را بر عهده دارد به همین منظور به سراغ معاون بهره‌برداری و توسعه فاضلاب شرکت آب و فاضلاب استان قم رفتیم تا در خصوص شبکه فاضلاب قم جویا شویم.

۴۱ درصد جمعیت شهر قم تحت پوشش شبکه فاضلاب

معاون بهره‌برداری و توسعه فاضلاب شرکت آب و فاضلاب استان قم در گفتگویی بیان کرد: ۴۱ درصد جمعیت شهر قم تحت پوشش شبکه فاضلاب می‌باشد که متوسط کشوری ۶/۵۲ درصد است که نسبت به کلان‌شهرهای مشابه خود کمتر می‌باشد و معمولاً کلان‌شهرها بالاتر از ۷۰ درصد هستند و در این قسمت عقب هستیم.

وی ادامه داد: ۳۱ درصد فاضلاب شهر قم جمع‌آوری و تصفیه می‌شود که متوسط کشوری آن ۵/۴۲ درصد بوده و نسبت به متوسط کشوری پایین هست.

مهدی نظرزاده با اشاره به اجرای شبکه فاضلاب در شهر قم افزود: نزدیک به ۵۰ درصد شبکه قم اجراشده است که عمدتاً هم قسمت غرب قم بوده و مناطقی مثل پردیسان، شهرک قدس، شهرک مهدیه و بنیاد که  امکان حفر چاه جذبی وجود ندارد و حاشیه رودخانه برای جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی اجراشده است.

وی ادامه داد :۱۰۵۰ کیلومتر شبکه فاضلاب اجراشده است که باید ۱۰۷۰ کیلومتر دیگر کار شود که نیازمند اعتبار بالایی می‌باشد و ممکن است چندین دهه طول بکشد.

شهرداری در زمینه فاضلاب وظیفه و مسئولیتی ندارد

مدیرکل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری قم با بیان اینکه وظیفه جمع‌آوری و هدایت فاضلاب شهری بر عهده اداره آب و فاضلاب است گفت: شهرداری بر خود وظیفه می‌داند این اداره را در جهت انجام تکلیف ذاتی و خدمات‌رسانی به شهروندان یاری کند و مشکلات پیش رو آن را تسهیل کند.

وی رفع معضل فاضلاب‌های خانگی را نیازمند همت عمومی دانست و خاطرنشان کرد: رعایت نکردن مسائل اولیه بهداشتی، منشأ ابتلا به بسیاری از بیماری‌هاست و رهاکنندگان فاضلاب، سلامت جامعه را تهدید می‌کنند و برای مبارزه با این موضوع تمام ادارات باید همکاری لازم را داشته باشند.

سید محسن میرهادی افزود: شهرداری متولی جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی مانند باران و برف است و آب‌های ناشی از فعالیت واحدهای مسکونی، تجاری و صنعتی جزو فاضلاب شهری محسوب می‌شود و متولی آن اداره آب و فاضلاب است.

وی با اشاره به اینکه برخی از مناطق به سیستم فاضلاب شهری متصل نشده خصوصاً مناطق ۲و ۶ گفت: شهرداری قم خصوصاً در چند سال اخیر با جدیت پی گیر اتصال مناطق به سیستم فاضلاب شهری بوده است.

میرهادی با بیان اینکه اداره آب و فاضلاب باید تسهیلاتی برای استفاده همه مردم از سیستم فاضلاب فراهم کند گفت: این اداره می‌تواند با اطلاع‌رسانی و فروش ارزان‌تر و اقساطی انشعاب فاضلاب زمینه اتصال همه شهروندان را به این سیستم فراهم کند ضمن اینکه در زمان اتصال با دقت مسیرهای انشعاب فاضلاب شهری منازل به جوی‌های آب محلات را بررسی و نسبت به مسدود کردن آن اقدام کند تا شاهد برخی صحنه‌ها و بوهای نامطبوع در محلات نباشیم.

اخطار به منازل مسکونی به دلیل رهاسازی فاضلاب خانگی


وی در ادامه با اشاره به اقدام‌های آموزشی و فرهنگی صورت گرفته در خصوص اتصال منازل به سیستم فاضلاب شهری افزود: آموزشگران حوزه معاونت خدمات شهری به واحدهای مسکونی مراجعه و در این خصوص آموزش‌های لازم را به شهروندان ارائه می‌نمایند.

میرهادی با اشاره به اهمیت جلوگیری از شیوع بیماری‌های واگیردار اظهار داشت: به‌منظور پیشگیری از شیوع بیماری‌های واگیردار، برای منازلی که فاضلاب خانگی خود را به داخل معابر رهاسازی می‌کنند توسط خدمات شهری شهرداری اخطار کتبی صادر می‌شود.

وی افزود:با توجه به شیوع بیماری‌های واگیردار و لزوم انجام اقدامات پیشگیرانه در این زمینه، اخطارهایی برای منازلی که تهدیدی برای سلب رفاه عمومی و بهداشت داشته‌اند ابلاغ و با توجه به اخطارهای صادرشده و پیگیری مسئولان، برخی از منازل نسبت به مسدود نمودن خروجی فاضلاب اقدام نموده‌اند و موارد دیگر طبق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی به مراجع قضایی ارجاع داده شده‌اند.

وی گفت: اگرچه شهرداری و اداره آب و فاضلاب متولی شهر پاک برای شهروندان هستند ولی اگر مشارکت و همکاری شهروندان در این زمینه وجود نداشته باشد هیچ‌یک از این اقدام‌ها به سرانجام نخواهد رسید.

میرهادی در پایان خاطرنشان کرد: از شهروندان انتظار می‌رود که از رهاسازی پساب خاکستری به معابر و انهار جداً خودداری و موارد و معضلات را با سامانه ۱۳۷ تماس بگیرند تا کارشناسان رسیدگی کنند.

قانون در زمینه هدایت فاضلاب به معابر عمومی چه می‌گوید

در ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی آمده است: هر اقدامی‌ که‌ تهدید علیه‌ بهداشت‌ عمومی‌ شناخته‌ شود از قبیل‌ آلوده‌ کردن‌ آب‌ آشامیدنی‌ یا توزیع ‌آب‌ آشامیدنی‌ آلوده‌ ، دفع‌ غیربهداشتی‌ فضولات‌ انسانی‌ و دامی‌ و مواد زائد ، ریختن‌ مواد مسموم‌کننده‌ در رودخانه‌ها و زباله‌ در خیابان‌ها ، کشتار غیرمجاز دام‌ ، استفاده‌ غیرمجاز فاضلاب‌ خام‌ یا پس ‌آب‌ تصفیه‌خانه‌های‌ فاضلاب‌ برای‌ مصارف‌ کشاورزی‌ ممنوع‌ می‌باشد و مرتکبین‌ چنانچه‌ طبق‌ قوانین‌ خاص‌ مشمول‌ مجازات‌ شدیدتری‌ نباشند به‌ حبس‌ تا یک‌ سال‌ محکوم‌ خواهند شد.

تبصره‌۱: تشخیص‌ اینکه‌ اقدام‌ مزبور تهدید علیه‌ بهداشت‌ عمومی‌ و آلودگی‌ محیط‌زیست‌ شناخته‌ می‌شود یا خیر و نیز اعلام‌جرم‌ مذکور بعهده‌ وزارت‌ بهداشت‌ درمان‌ و آموزش‌ پزشکی‌ و سازمان‌حفاظت‌ محیط‌زیست‌ می‌باشد.

تبصره‌۲: منظور از آلودگی‌ محیط‌زیست‌ عبارت است‌ از پخش‌ یا آمیختن‌ مواد خارجی‌ به‌ آب‌ یا هوا یا خاک‌ یا زمین‌ به‌ میزانی‌ که‌ کیفیت‌ فیزیکی‌ ، شیمیایی‌ یا بیولوژیک‌ آن‌ را به‌طوری‌که‌ به‌ حال‌ انسان‌ یا سایر موجودات‌ زنده‌ یا گیاهان‌ یا آثار یا ابنیه‌ مضر باشد تغییر دهد.

درصورتی‌که رها ساختن فاضلاب خانگی در کوچه‌ها و معابر از مصادیق ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی باشد چون مجازات قانونی آن حبس تا یکسال می‌باشد رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرای عمومی و انقلاب می‌باشد اما چنانچه از مصادیق ۶۸۸ نباشد و از مصادیق آئین‌نامه امور خلافی تشخیص داده شود رسیدگی به آن در صلاحیت شورا است و تشخیص آن طبق تبصره ۱ ماده فوق‌الذکر به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است .

منبع: نشریه پردیسان آنلاین/**

 

 

 

انتهای پیام/