اواخر سال گذشته مدیریت شهری کلان‌شهر قم با بازگشایی معابر و احداث خیابان‌های جدید ازجمله خیابان شهیدان برقعی، بعد از گذشت چندین سال از بلاتکلیفی باز شدن گره‌های ترافیکی و هم‌چنین دسترسی به ورودی شهر و بافت تاریخی را برای قمی‌ها به ارمغان آورد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فوری معابر شهری جزئی از زیرساخت‌ها و سیمای بصری هر کلان‌شهری به شمار می‌روند و در طول تاریخ شهرسازی همواره معابر شهری از اهمیت ویژه‌ای در شکل‌دهی ساختار فیزیکی و فضایی شهر برخوردار بودند.

معابر استاندارد از نیازهای اولیه شهری بوده که می‌توانند در تسهیل نمودن ترددها و هم‌چنین کاهش ترافیک و کاهش خطر تصادفات و هم‌چنین تنظیم تردد شهری نقش‌آفرین باشند.

حال بازگشایی معابر اگر در محدوده بافت تاریخی آن‌هم با وجود معابر تنگ اتفاق افتد، نتایج مطلوب‌تری به همراه خواهد داشت، چراکه همگان مطلعیم که در بافت و محدوده تاریخی با وجود معابر تنگ تردد به‌سختی رخ می‌دهد حال سؤال می‌شود اگر خدایی نکرده با بحرانی و یا حادثه‌ای اعم از آتش‌سوزی و زلزله و غیره مواجه شویم چگونه می‌توان ساکنان این بافت را در حداقل زمان ممکن نجات داد؟

پاسخ مشخص است؛ با وجود این معابر تنگ امکان تردد حتی آمبولانس ۱۱۵ غیرممکن است، حال چه برسد به ماشین‌آلات آتش‌نشانی و خدمات رسان دیگر. لذا هرگونه بازگشایی و احداث خیابان جدیدی علاوه بر تسهیل در دسترسی می‌تواند در رفت‌وآمد ساکنان و هم‌چنین نحوه ارائه خدمت در زمان بحران نقش مهمی داشته باشد.

در طرح تفصیلی هر کلان‌شهری نقشه راهی برای بازگشایی معابر و خیابان‌های جدید دیده‌شده است. به دنبال اصلاحات اراضی در دهه ۴۰ شمسی و رشد جمعیت و به‌تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند و به همین دلیل طرح‌های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما ازآنجایی‌که این طرح‌ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل این مشکلات نداشتند در نتیجه در دهه ۵۰ طرح‌های تفصیلی تهیه و تصویب شدند.

با توجه به رشد سرانه جمعیت و میزان ترددها مدیریت شهری باید در زمینه  تعریض معابر و بازگشایی خیابان‌های جدید به‌ویژه در مراکز شهرهای بزرگ توجه کند اغلب کارشناسان حمل‌ونقل و ترافیک، تعریض معابر به‌صورت کنترل‌شده و محدود را موجب روانی جریان ترافیک و رفع گره‌های ترافیکی می‌دانند.

در کلان‌شهری مانند قم که بیشترین جمعیت آن شهری بوده و یک شهر گردشگر و زائرپذیر است، توجه به روان‌سازی ترددها و هم‌چنین دسترسی آسان به هسته مرکزی و کاهش ترافیک و تسهیل در ترددها همیشه در محوریت برنامه‌های مدیریت شهری قرار گرفته است .

طی سال‌های اخیر شهرداری کلان‌شهر قم در زمینه ایجاد خیابان‌ها و مسیرها برای تسهیل رفت‌وآمد شهروندان ورود مطلوبی داشته و در این زمینه پروژه‌های مهمی را به سرانجام برده است. بسیار پروژه‌هایی که مدت زمان بسیاری به دلیل مشکلات تملکی و حقوقی بلاتکلیف مانده بود ولی شهرداری عزم خود را جذب و این پروژه‌ها را با هدف دسترسی و روان‌سازی ترافیک شهر افتتاح کرد .

نمونه بارز آن پروژه خیابان شهیدان برقعی بود که ۵۰ سال از بلاتکلیفی آن می‌گذشت اما شهرداری با عزم و اراده  آن را اواخر سال ۱۴۰۰ افتتاح کرد و اکنون خیابان شهیدان برقعی حدفاصل چهارراه سجادیه تا خیابان شهید آیت‌الله طالقانی که سال‌ها درگیر تملکات و همراهی مردم بود، بازگشایی شد.

بازگشایی‌هایی که چشم‌انداز مطلوبی برای کلان‌شهر قم به ارمغان دارد

معاون فنی و عمرانی شهرداری قم در گفت‌وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: هر نوع بازگشایی و احداث خیابان جدید طبق آیتم‌هایی در طرح تفصیلی شهر قم دیده‌شده است که هر ۱۰ سال یک بار بازبینی و در کمیسیون ماده ۵ تصویب می‌شود که این معابر بر چه اساسی اتفاق می‌افتد در سرانه تفصیلی در گام نخست سرانه جمعیت و هم‌چنین مسیرهای دسترسی و حجم تردد مورد بررسی قرار می‌گیرد و بعدها بررسی می‌شود که آیا در این موقعیت نیاز به بازگشایی است یا غیر؟

عباس حلوایی زاده می‌افزاید: در خیابان شهیدان برقعی که اواخر سال گذشته مورد بهره‌برداری قرار گرفت خیابانی بود که داخل بافت قرار گرفت که اگر عکس هوایی این موقعیت را ببینید مشخص می‌شود که در این محدودیت کوچه‌های بسیار تنگ و تراکم جمعیت و تردد بسیار وجود داشت، لذا این بازگشایی با توجه به معابر تنگی که در بافت تاریخی وجود دارد می‌تواند در کاهش تصادفات نقش مهمی داشته باشد .

به گفته وی؛ از دیگر آثار و نتایج مهمی که این پروژه به دنبال داشت کاهش ترددها و کاهش زمان و حتی کاهش آلودگی‌های هوا بوده است مهم‌تر از همه اینکه دسترسی ویژه و تسهیل در تردد برای اهالی این بافت به دنبال داشته سطح ایمنی بافت را ارتقا داده و می‌توان به‌جرئت گفت اگر حادثه و یا بحرانی در این بافت رخ دهد با افتتاح این پروژه مهم می‌توان به بافت دسترسی راحتی داشته باشیم.

معاون فنی و عمرانی شهرداری قم با بیان اینکه هر نوع بازگشایی می‌تواند بسته به نوع کاربری‌هایی که برای آن تعریف‌شده اهمیت مهمی در توسعه و دسترسی شهروندان داشته باشد به پروژه فاز سوم بلوار روحانی هم اشاره و عنوان می‌کند: هرکدام از این بازگشایی‌ها می‌توانند اهمیت و نقشی در سطح شهر داشته باشند به‌عنوان‌مثال بازگشایی دیگری که از سوی شهرداری انجام‌شده که در نزدیک بلوار روحانی و با نام «سردار صادقی» بازگشایی شد کاربری آن با نوع کاربری خیابان شهیدان برقعی تفاوت دارد این امر برای دسترسی به ورودی شهر ایجاد شد ما تا چند سال پیش تنها ۷۲ تن داشتیم که مشکلاتی داشت و بعدها با احداث تقاطع مقداد در ۷۵ متری عمار یاسر احداث شد فرصت دیگری برای دسترسی به ورودی شهر ایجاد کردیم.

حلوایی می‌افزاید: با احداث فاز سوم شهید روحانی  دسترسی مردم بهتر شد و آورده اقتصادی هم به دنبال داشت این ورودی‌ها  و شریان‌ها هرکدام کاربری‌های خاصی برای مردم به دنبال خواهد داشت اینکه شهرداری تا چه میزان می‌تواند در بازگشایی‌ها موفق باشد بستگی به تعیین اعتبارها دارد تا در کوتاه‌ترین زمان اقدام به بازگشایی نماید.

کش‌وقوس‌هایی که شهرداری با هر بازگشایی سروکار دارد

وی در ادامه گفت‌وگوی خود با اشاره به مشکلات و چالش‌هایی که برای هر بازگشایی به دنبال دارد می‌گوید: فاز سوم شهید روحانی هم جزو آن دسته پروژه‌هایی بود که معابر آن ساخته نشده و تملکی صورت نگرفته بود و بیشتر توافقات ملک اتفاق افتاد یعنی اینکه پلاک‌های بزرگی که ساخته نشده بود و شهرداری و مالکین با هم توافق می‌کنند قسمتی داخل معبر و قسمتی برای مالک باقی بماند و به‌رغم اینکه هزینه‌های سنگینی برای شهرداری صرف می‌شود خود را مکلف به تعیین تکلیف این پروژه مهم کرده و آن را اواخر سال گذشته افتتاح کرد.

حلوایی زاده می‌افزاید: پروژه مهم شهیدان برقعی نیز در طرح تفضیلی سال ۷۵ بود و این  پروژه بیش از ۵۰ سال بی تکلیف مانده بود در واقع شهرداری برای این امر ۱۳۰ پلاک را تملک کرد و جزو اولویت‌های کاری خود قرارداد هم‌چنین برای آن تنها برای تملک و توافق با مالکان این پلاک‌ها ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه کرد.

وی عنوان می‌کند: با توجه به همه این مشکلات و کش‌وقوس‌هایی که وجود دارد هر نوع بازگشایی و افتتاح خیابان و یا تقاطع جدید در این  محورها  با توجه به موقعیتی که در آن قرار دارند می‌توانند اهمیت و تنوع کاربری‌های آن‌هم متفاوت باشد درهرصورت این بازگشایی‌ها گره‌گشایی‌های برای شهر و شهروندان به دنبال خواهند داشت.

چشم‌انداز آینده شهرداری قم برای ادامه بازگشایی‌ها

معاون فنی و عمرانی شهرداری قم در پاسخ به این سؤال که در آینده قرار است شهرداری بازگشایی‌ها را ادامه دهد یا خیر ؟ بیان می‌کند: امسال قرار است ادامه بحث پروژه بلوار جمهوری را ادامه دهیم که بلوار جمهوری را به بلوار آیت‌الله بروجردی و در ادامه به شهرک پردیسان اتصال یافت اما از سمت دیگر آن از خیابان مالک اشتر تا خیابان امام حسین علیه‌السلام بازگشایی شد و یک بلوار ۴۵ متری با تندروها و کندروهای شکیل احداث شد اما در ادامه قرار است یک زیرگذر احداث شود.

حلوایی خاطرنشان می‌کند: تا امتداد بلوار یادگار امام که جزو بزرگ‌ترین بزرگراه‌های  شهر قم خواهد بود از پردیسان تا بلوار یادگار امام امسال تکمیل و بعدها از بلوار یادگار امام در فاز بعدی تا بلوار امام علی علیه‌السلام ادامه خواهد داشت که امسال قرار است تعیین تکلیف و به اتمام برسد.

وی می‌افزاید: هزینه این پروژه تا میدان امام حسین و بلوار یادگار امام تاکنون ۲۲۰ میلیارد تومان هزینه داشته و برآورد ما تا تکمیل پروژه ۳۰۰ میلیارد اعتبار است ولی این میزان اعتبار قطعی نیست چون به شرایط نوع مصالح و هم‌چنین نرخ شناوری که در تملکات وجود دارد بستگی دارد.

به گفته این مسئول؛ ۱۲ پلاک برای تملک هم باقی‌مانده است اما برآورد نسبی ما همان ۳۰۰ میلیارد تومان خواهد بود پروژه بعدی که در دستور شهرداری است پروژه عمار یاسر است پروژه ای که جزو پروژه‌های مدت‌دار شهر قم به شمار می رود و بلاتکلیف بوده و فاز ۵ عمار یاسر حدفاصل بلوار معلم تا میدان سپاه پروژه بزرگی است که رهاشده بود و به ۵۵ متری هم شهرت یافته است.

حلوایی اظهار می‌کند: به‌صورت محدود ما تملکاتی را انجام دادیم و با توجه به بودجه‌ای که هرساله تخصیص می‌یابد  تملک و فازبندی صورت گرفت. در اولویت اول بلوار معلم تا خیابان بیگدلی در دستور کار قرار گرفته که هم زمان با تملک ادامه احداث تونل در دستور کار قرار دارد  بخش عملیات آن شروع و ۲۰ درصد هم پیشرفت فیزیکی داشته است  با توجه به تملکات عملیات اجرا می‌شود این محدوده تنها در بخش عمرانی آن ۳ میلیارد تومان هزینه و اعتبار داشته و ۴۰ میلیارد تومان هم هزینه احداث پیش‌بینی‌شده است.

وی بیان می‌کند: امسال ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبارات پیش‌بینی‌شده است اما هزینه  تملکات برای شهرداری بسیار بالا است چون شهرداری با توافق با مالک در بحث تملکات ورود می‌کند توافق هم بر اساس قیمت‌گذاری کارشناس دادگستری و با قیمت روز اتفاق خواهد افتاد و امروز با فردا تفاوت دارد هرگونه تملک هم زمان‌بر خواهد بود .

طرح تفصیلی شهر نقشه راهی برای بازگشایی‌ها

رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر قم هم در گفت‌وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: برای بحث شبکه معابر شهرها توسعه معابر خود را بر اساس طرح تفضیلی انجام می‌دهند طبق مطالعات طرح جامع تفصیلی شهر قم فرآیند ۱۱۴ مرحله‌ای است بر این اساس شهر قم به ۳۱۴ ناحیه و زون ترافیکی تقسیم کرده است در هر زون ترافیکی خانه و یا کاربری‌های مسکونی وجود داشته باشد در حمل‌ونقل می‌گوییم که این کاربری‌های مسکونی تولیدکننده سفر و ترددها خواهند بود.

سید محمدحسین دهناد می‌افزاید: در این زون‌ها نوع کاربری‌ها مشخص می‌شود که آیا تجاری و یا اداری و یا مسکونی هستند در طرح جامع تفصیلی نوع کاربری‌ها را شناسایی می‌کنند و پرسشنامه‌های آماری  بین افراد شاغل و یا ساکن در این محدودها توزیع می‌کنند .در سال ۹۷ این اتفاق در قم رخ داد و آمارگیری گسترده‌ای صورت گرفت و ۱۱ هزار  پرسشنامه در ۱۱۴ زون ترافیکی توزیع شد.

به گفته وی ؛ با توزیع این پرسشنامه‌ها مشخص می‌شود که هر زونی چه نوع کاربری باید برای آن در نظر گرفته شود که چه تعداد سفر تولید می‌کند هر زونی به کجا ختم می‌شود و این جابه‌جایی‌ها با چه نوع وسیله نقلیه‌ای رخ‌داده است ؟ طرح جامع برای توسعه معابر پیشنهادهایی داده است که از مقصدی به مقصدی این زون پاسخگو نیست و با توجه به رشد جمعیت افق‌هایی در نظر می‌گیرد.

وی عنوان می‌کند: بسته سرانه جمعیتی هر ۱۵ سال چشم‌انداز و افق‌هایی برای بازگشایی معابر و تقاطع‌ها در طرح تفصیلی شهر دیده‌شده است ما برای آینده قرار است همان تقاطع عمار یاسر به سمت خیابان بیگدلی و میدان سپاه ؛ در میدان مطهری خیابان ۲۴ متری و در کوتاه‌مدت محور زینبیه که برای آن ردیف بودجه دیده و قرار است مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

منبع: پایگاه خبری پردیسان آنلاین

انتهای پیام/

 

 

 

انتهای پیام/